Međunarodni simpozijum
Trudnoća i hronične nezarazne bolesti
Endokrinološka, kardiološka i bubrežna oboljenja u trudnoći
U Velikoj sali ANURS 27.maja 2023. godine održan je zapažen međunarodni simpozijum „Trudnoća i hronične nezarazne bolesti: endokrinološka, kardiološka i bubrežna oboljenja u trudnoći“ u organizaciji Odbora za hronične nezarazne bolesti i Odbora za reproduktivno zdravlje i demografiju, Odjeljenja medicinskih nauka Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske u saradnji sa Srpskom akademijom nauka i umetnosti i Medicinskim fakultetom, Univerziteta u Banjaluci .
Svjedoci smo epidemije hroničnih nezaraznih bolesti koje su glavni uzrok smrti u gotovo svim zemljama svijeta, a ugrožavaju život i zdravlje ljudi, ali i ekonomski razvoj. Vodeći uzroci morbiditeta i mortaliteta su kardiovaskularne i maligne bolesti, dijabetes i hronične respiratorne bolesti koje su povezane sa četiri zajednička najvažnija činioca rizika: pušenjem, nepravilnom ishranom, fizičkom neaktivnošću i štetnom konzumacijom alkohola. Sve ovo zajedno znatno opterećuje zdravstveni sistem, uzrokuje visoke troškove i u konačnici utiče na socijalni i ekonomski razvoj. Hronične nezarazne bolesti nose poseban rizik kod djece, osoba starije životne dobi, ali i kod žena u trudnoći.
Hronične nezarazne bolesti u trudnoći su stanja povezana s mnogobrojnim komplikacijama kod trudnice, fetusa i novorođenčeta te povisuju perinatalni mortalitet i morbiditet. Žene sa hroničnim nezaraznim bolestima trebalo bi da planiraju trudnoću i to najčešće nakon što se njihova bolest dovede pod kontrolu. Tako možemo postići rađanje zdravog djeteta bez ugrožavanja ženinog zdravlja, ali i smanjiti broj neželjenih trudnoća. Prosječna dob prvorotkinja danas se pomakla te se kreće oko 35 godina. Porastom dobi prvorotkinja raste i učestalost hroničnih nezaraznih bolesti u trudnoći.
Najčešće hronične nezarazne bolesti koje su zastupljene u trudnoći su endokrinološke bolesti: gestacijski dijabetes melitus, dijabetes melitus tip 1 i tip 2, bolesti štitnjače, hipertenzija i bolesti srca, bubrežne bolesti, kao i astma, epilepsija, bolesti vezivnog tkiva, psihijatrijske bolesti i mnoge druge.
Tokom trudnoće se u organizmu trudnice dešavaju fiziološke promjene u većini organskih sistema koje utiču na promjenu normalnih laboratorijskih analiza, ali mogu uticati i na postojeće udružene bolesti majke. Neke od najjčešćih udruženih bolesti su bolesti kardiovaskularnog i endokrinog sistema, autoimune i tromboembolijske bolesti.
Hipertenzija u trudnoći se javlja kod 5-10% svih trudnoća i klasifikuje se kao: gestacijska hipertenzija, preeklampsija, hronična hipertenzija i preekalmpsija superponovana na hroničnu hipertenziju. Preekalmpsija predstavlja bolest specifičnu za trudnoću u čijoj je osnovi oštećenje endotela i patološka placentacija, a koja ugrožava zdravlje i majke i ploda. Postupak u trudnoćama sa preeklampsijom zavisi od gestacijske dobi i stepena ugroženosti majke i ploda. Ukoliko je trudnoća prijeterminska, a stanje majke dozvoljava intenzivan nadzor i terapiju, sprovodi se konzervativni postupak. U slučaju ugroženosti zdravlja majke ili stanja ploda, indikovan je hitan porođaj.
Dijabetes melitus može biti prijegestacijski (tip 1 ili tip 2 ) ili gestacijski. Gestacijski dijabetes melitus se viđa kod oko 1-14% trudnoća, a oko 50% žena sa gestacijskim dijabetesom melitusom u narednih 20 godina razvije dijabetes melitus. Prognoza pregestacijskog dijabetesa melitusa zavisi od prekoncepcione glikoregulacije, dužine trajanja i težine bolesti. Cilj vođenja trudnoće sa dijabetesom melitusom je dobra glikoregulacija i prepoznavanje komplikacija majke i ploda, uz preporuku elektivnog porođaja.
Hipertiroidizam predstavlja stanje u kome ishod trudnoće direktno korelira sa hormonskim statusom majke. Ukoliko je terapija neadekvatna ili nije primijenjena, mogu se očekivati komplikacije trudnoće i loš perinatalni ishod. Terapiju je najbolje započeti prekoncepcijski.
Hipotiroidizam je mnogo češći, a posebno na umu treba imati subklinički hipotiroidizam, te se preporučuje skrining svih trudnica u prvom trimestru trudnoće.
O ovim najvažnijim temama je bilo riječi u okviru međunarodng simpozijuma “Trudnoća i hronične nezarazne bolesti - endokrinološka, kardiološka i bubrežna oboljenja u trudnoći“.
U okviru prve sesije simpozijuma izložena su Endokrinološka oboljenja u trudnoći, sa najznačajnijim temama: Gestacijski dijabetes; Trudnoća u uslovima prethodno postojećeg dijabetesa; Gojaznost u reproduktivnom periodu žene; Bolesti tiroidne žlijezde u trudnoći.
U prvoj sesiji učestvovali su: Akademik Nebojša M. Lalić, Srpska akademija nauka i umetnosti (SANU), na temu „Trudnoća u uslovima prethodno postojećeg dijabetesa“; Prof. dr sc. med. Snježana Popović Pejičić, dopisni član ANURS, tema: „Gestacijski dijabetes“; Prof. dr Snežana Polovina, Klinika za endokrinologiju, dijabetes i bolesti metabolizma UKC Srbije, tema: „Gojaznost u reproduktivnom periodu žene“; Prof. dr Mirjana Šumarac Dumanović, tema: „Bolesti tiroidne žlezde u trudnoći“;
U okviru druge sesije simpozijuma izložena su Kardiološka i bubrežna oboljenja u trudnoći, predavač akademik Duško Vulić, tema: „Kardiovaskularne bolesti i trudnoća“; „Trudnoća kod žena sa hroničnim bubrežnim bolestima“ - predavač prof. dr Sanja Simić Ogrizovič, Visiting Professor Medicinskog fakulteta Univerziteta u Banjaluci; „Primjena lijekova u trudnoći - predavač prof. dr Nataša Stojković, Medicinski fakultet Univerziteta u Banjaluci, „Savremeno vođenje trudnoće i ishod trudnoće kod žena sa hroničnim nezaraznim bolestima“- predavač doc. dr Vesna Mandić Marković, GAK „Narodni front“ Beograd, Medicinski fakultet Univerziteta u Beogradu.
Učesnici simpozijuma su bili specijalizanti i specijalisti interne medicine - subspecijalisti endokrinologije, subspecijalisti kardiologije, subspecijalisti nefrologije, specijalisti ginekologije i akušerstva, specijalisti kliničke farmakologije te specijalisti porodične medicine, a učestvovali su i najbolji i najaktivniji studenti završnih godina Medicinskog fakulteta koji su stekli najnovija saznanja u ovoj značajnoj temi.
U okviru programa kontinuirane edukacije zdravstvenih radnika simpozijum je akreditovalo Ministarstvo zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske kao međunarodni simpozijum sa 10 bodova za predavače i pet bodova za učesnike simpozijuma. Akreditovano je gotovo 100 učesnika simpozijuma.
Edukativni ciljevi simpozijuma su obuhvatili upoznavanje sa najnovijim patofiziološkim mehanizmima kardiovaskularnih bolesti u trudnoći; patofiziološkim mehanizmima preeklampsije i koje su njene kasne posljedice; savremenim stavovima praćenja bolesnica sa gestacijskim dijabetesom i trudnoćom komplikovanom dijebetesom; savremenim stavovima u tretmanu bolesti tireoidne žlijezde u trudnoći; savremenim stavovima o tretmanu akutnih poremećaja bubrega u trudnoći; najnovijim stavovima o praćenju bolesnica sa hroničnim bubrežnim poremećajima tokom trudnoće i urinarnim infekcijama u trudnoći kao i bolesnica sa transplantiranim bubregom; savremenim liječenjem hipertenzije u trudnoći i urinarnih infekcija u trudnoći; najoptimalnijim izborom lijekova u trudnoći kao i savremenim vođenjem trudnoće i ishodom trudnoće kod žena sa hroničnim nezaraznim bolestima. Učesnici su po završetku simpozijuma usvojili znanja i stekli vještine praktične primjene savremenih protokola u dijagnostici, liječenju i vođenju trudnoće i porođaja kod žena sa hroničnim nezaraznim oboljenjima u trudnoći.
Opšti je utisak da je simpozijum bio više nego uspješan, a učesnicima će biti dostupan i Zbornik radova u cjelini, koji će biti uskoro objavljen u izdanju Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske.
Pogledajte galeriju
.png)
.jpg)
