Uloga psihologa u postkovid rehabilitaciji
Autor teksta: Simonida Paštar, dipl. psiholog
Kao pionir u postkovid rehabilitaciji Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju “Dr Miroslav Zotović” je, u sklopu pulmološke rehabilitacije, osmislio i oformio program za pacijente koji su preležali Covid -19 infekciju. Rehabilitacija se, u zavisnosti od stanja pacijenta, provodi bolnički i kroz dnevnu bolnicu na obje lokacije Zavoda „Dr Miroslav Zotović“ u Trapistima i u Banji Slatina.
Vremenom se bolest počela manifestovati spektrom različitih simptoma koji nekad ostavljaju trajne posljedice u postkovid fazi oporavka. U pružanju sveobuhvatne i efikasne podrške pacijentu neophodan je multidisciplinarni tim.
Tim čine specijalista pulmolog, specijalista fizijatar, konsultanti drugih specijalnosti, doktori medicine, dipl. fizioterapeuti, dipl. radni terapeuti, medicinske sestre, psiholog i socijalni radnik. Zbog sve češćih psiholoških tegoba poseban značaj u rehabilitaciji dat je psihološkoj podršci. Upravo dužina trajanja pandemije, smanjenje socijalne podrške, emotivni gubici, iscrpljivanje osjećaja zajedništva prouzrokovali su povećan broj poteškoća i u oblasti mentalnog zdravlja kod ljudi. Prisiljeni da ostaju u svojim domovima, lišeni kontakta sa najbližima, asocijalizacijom i izolacijom, kao protivepidemijskim mjerama, boravak u bolnicama, upotreba kiseoničke terapije u opštoj populaciji – sve je to dovelo do povećanja uznemirenosti, nesanica, depresija i anksioznosti. Burnout sindrom, sindrom izgaranja kao bolest današnjice, je sve izražajniji ne samo kod zdravstvenih radnika, nego i kod svih drugih koji su izloženi mnogostrukim zahtjevima čije je ispunjenje dodatno otežano u uslovima pandemije. Može se slobodno reći da je mentalna, emocionalna i fizička iscrpljenost, uzrokovana dugotrajnim stresom za vrijeme trajanja pandemije, dostigla vrhunac u svim slojevima društva.
U sklopu timskog pristupa rehabilitaciji svi bolnički pacijenti su upućeni psihologu, a usluge su dostupne i pacijentima dnevne bolnice.
Simptomi koji su najčešće izraženi kod pacijenata u postkovid rehabilitaciji su - nesanica, snižen prag tolerancije na frustraciju, zaboravnost, slaba koncentracija, strah od posljedica infekcije na organizam i mogućnosti ponovnog obolijevanja. Takođe, vrlo su izraženi osjećanje tuge i bespomoćnosti zbog gubitka bliske osobe.
Individualni savjetodavni rad sa pacijentom je eksplorativni razgovor u cilju razumijevanja tegoba i potreba pacijenta radi daljeg tretmana ili dijagnostičkih procedura.
Usluga psihologa u pulmološkoj postkovid rehabilitaciji podrazumijeva dijagnostičke i terapijske procedure.
Pod dijagnostičkim procedurama podrazumijevaju se psihološki intervju, psihološka opservacija i procjena ponašanja pacijenta te psihološki testovi za procjenu kognitivnog i emocionalnog funkcionisanja, kao i testovi za procjenu ličnosti.
Terapijske procedure podrazumijevaju grupe za progresivnu mišićnu relaksaciju uz imaginaciju i vođenje fantazije koje se odvijaju dva puta sedmično u tri ili više tretmana u zavisnosti od broja i potreba pacijenta.
Od juna do kraja 2021. godine psihološka podrška pružena je 827 pacijenata. S obzirom na činjenicu da se broj individualnih savjetodavnih tretmana prilagođava potrebama pacijenta te da su neki pacijenti imali potrebu za kontinuiranim radom i bio im je potreban veći broj individualnih savjetodavnih tretmana, ukupan broj pruženih tretmana u navedenom periodu bio je 1028.
Terapijskoj proceduri progresivne mišićne grupne relaksacije prisustvovalo je 418 pacijenta, gdje spadaju i individualne mišićne relaksacije kod pacijenata (koji imaju potrebu za konstantnom kiseoničkom podrškom, pacijenti koji imaju slabiji sluh i pacijenti koji imaju verifikovane depresivne epizode i nije im ugodan rad u grupi) .
U cilju unapređivanja rehabilitacionog procesa, pored rada sa pacijentima, psiholog svakodnevno komunicira sa ostalim članovima tima. Pored navedenih procedura, uloga psihologa u postkovid rehabilitaciji je osnažiti pacijenta, predočiti mu važnosti brige i ulaganja u vlastito zdravlje, takođe iskoristiti priliku da potaknemo promjenu ka usvajanju zdravijeg životnog stila čime sami doprinosimo očuvanju mentalnog i fizičkog zdravlja.
Pogledajte galeriju
.png)
.jpg)
