Ultrazvuk pluća
Dr Sanja Glišić, spec.pulmolog, ZU “Pulmo S”, Teslić, pulmos-teslic.ba, polisomnografija.ba
Ultrazvuk pluća je dobio na značaju u dijagnostici plućnih oboljenja od 2008. godine, kada su Lichtenstein i saradnici objavili tzv. BLUE protokol (Bedside Lung Ultrasound in Emergency) iako radova o transmisiji ultrazvučnih talasa kroz pluća (Crawford i saradnici) ima još od 1959. godine.
Dugo godina se smatralo da je vrhunac ultrazvučne dijagnostike procjena veličine pleuralnog izliva i ultrazvukom vođena njegova punkcija te da zbog nepovoljnih akustičkih svojstava vazduha u plućima nema mjesta ultrazvuku u ispitivanju drugih plućnih oboljenja. Međutim, entuzijasti, a naročito intenzivisti, su našli širok spektar indikacija za upotrebu ultrazvuka u dijagnostici različitih plućnih oboljenja te se koristi za dijagnozu: pleuralnih izliva, pneumotoraksa, disfunkcije dijafragme, konsolidacije plućnog parenhima, intersticijskog sindroma pluća, plućne embolije, plućnih i medijastinalnih tumora (koji su u neposrednoj blizini pleure) ali i kod različitih intervencija kao što su ultrazvukom vođena torakocenteza, FNA i biopsija ekstratorakalnih limfnih žlijezda i lezija zida grudnog koša, pleure, perifernih dijelova pluća i medijastinuma.
Prednosti ultrazvuka pluća su što daje prikaz u realnom vremenu, uređaj je mobilan pa se vrlo lako može premještati iz jedne u drugu bolesničku sobu ili koristiti za kućne posjete i ne izlaže pacijenta zračenju pa se može ponavljati svakodnevno u cilju posmatranja evolucije promjena.
Za pregled se standardno koristi konveksna sonda (2-5 MHz), a može se koristiti i linearna sonda (5-10 MHz) za detaljni prikaz površnih struktura. Pacijent se postavlja u sjedeći ili ležeći položaj.
Normalan nalaz
Koža, mišići i fascije se prikazuju u površnom dijelu. Sjenke rebara se vide kao jasne hiperehogene lučne linije iza kojih vidimo akustičku sjenku. Između rebara i oko 5 mm ispod korteksa rebara se vidi pleuralna linija, koja predstavlja sumacioni prikaz obje pleure (parijetalne i visceralne) a ispod pleuralne linije se nalazi plućni parenhim. Plućni parenhim ne možemo vidjeti u normalnim uslovima zbog visoke akustičke impedance između pleure i pluća, ali zato vidimo horizontalne artefakte, tzv. reverberacione artefakte kao serije ehogenih paralelnih linija, nazvanih A linije.
Pleuralni izliv
Ultrazvuk je senzitivnija dijagnostička metoda od rendgenskog snimka pluća u otkrivanju pleuralnog izliva. Pored toga, ultrazvukom se preciznije može odrediti količina tečnosti u pleuralnom prostoru, a može se vidjeti da li je izliv anehogen ili ehogen te da li je pleuralni prostor pregrađen septama ili ne, što može uticati na modalitet liječenja.
Pneumotoraks
Ultrazvuk je senzitivniji od rendgenskog snimka pluća u dijagnostikovanju manjih pneumotoraksa. Kompletan pneumotoraks nije pogodan za ultrazvučno ispitivanje. Dijagnoza se postavlja na osnovu nepostojanja znaka „pleuralnog klizanja“ („lung sliding“), što se u M-modu vidi kao tzv.“barcode“ znak.
Plućna patologija
Ultrazvučno možemo razlikovati znake konsolidacije koji se javljaju kod pneumonije, tumora, plućne embolije, kontuzije, atelektaze i znake intresticijskog sindroma koji se javlja kod srčanog popuštanja, intersticijske pneumonije, fibroze i profesionalnih oboljenja pluća.
Ultrazvuk pluća je brz, siguran i senzitivan dijagnostički metod koji može pomoći u dijagnostikovanju brojnih oboljenja pluća i pleure te predstavlja još jedan dijagnostički alat za ljekare brojnih specijalnosti.
Pogledajte galeriju
.png)
.jpg)
