Dr Milan Preradović, spec. oftalmolog
Kardiovaskularne bolesti i mikrocirkulacija retine
Poznato je da su bolesti retine jasno povezane sa hipertenzijom i dijabetesom melitusom. Savremene metode snimanja i analize retine u modernoj medicini predstavljaju jedinstveno sredstvo za direktnu i neinvazivnu procjenu i praćenje mikrovaskulature retine, koja može da bude prozor u sagledavanju sistemske mikrocirkulacije. Promjene u strukturi i funkciji retinalnih sudova, kao i prisustvo retinopatije, može biti rezultat sistemske inflamacije, endotelne disfunkcije, pa čak i povezanih kardiovaskularnih oboljenja. Brojni dokazi sugerišu da bi snimanje retine moglo biti obećavajuće sredstvo za procjenu strukturnih i funkcionalnih abnormalnosti mikrocirkulacije, povezanih sa remodelovanjem lijeve komore i srčanom insuficijencijom. Kako je fotografisanje očnog dna neinvazivna procedura koju je moguće odraditi jednostavno i brzo gdje se na osnovu fotografije, uz pomoć odgovarajućeg softvera, može procijeniti stanje mikrocirkulacije retine, omogućava da se na ovaj način sa velikom vjerovatnoćom mogu dijagnostikovati pacijenti koji još imaju asimptomatske promjene na srcu i na krvnim sudovima. Pokazalo se da određeni mikrovaskularni znaci i karakteristike mrežnjače mogu biti povezani sa kardiovaskularnim bolestima i otkazivanjem rada srca. Kalibri retinalnih sudova obezbjeđuju parametre koji su izvedeni iz prečnika arteriola i venula mrežnjače, kao što su centralni retinalni arteriolarni ekvivalenti (CRAE), centralni retinalni venularni ekvivalenti (CRVE) i odnos arteriola-venula. Ostali mikrovaskularni znaci retine uključuju fokalno ili generalizovano suženje arteriola, arteriovensko pritiskanje i promjenu geometrije krvnih sudova mrežnjače. Specifični znaci dijabetičke ili hipertenzivne retinopatije uključuju mikroaneurizme mrežnjače, hemoragije, mrlje od vate, meke i tvrde eksudate, vensko oblaganje i neovaskularizacije koje predstavljaju znake koji se mogu javiti nezavisno od prethodno navedenih mikrovaskularnih znakova retine. Odnedavno u primjenu je ušla statička i dinamička analiza krvnih sudova retine koja se koristi kao novi moćni metod detektovanja retinalne disufunkcije. U osnovi se radi o kombinaciji fundus kamere ili slike dobijene uz pomoć OCT-a i odgovarajućeg softvera kojim se mjere debljine krvnih sudova retine nakon sa ili bez izlaganja trepćućem svjetlu što dovodi do dilatacije krvnih sudova retine. Sadašnje znanje govori u prilog da postoji veza između sužavanja retinalnih arteriola i asimptomatske hipertrofije srčanog mišića. Ovakve promjene se takođe mogu naći i kod pacijenata koji nemaju hipertenziju, dijabetes ili plakove na krvnim sudovima srca i tako ovakvim pregledom može da se rano detektuje supklinička disfunkcija sistemske ili srčane mikrocirkulacije u osoba koje su naoko potpuno zdrave. Klasičan pregled očnog dna (nalaz fundusa) gdje se samo fotografiše fundus i ocjenjuje stanje krvnih sudova ne omogućava da se otkriju ovakve suptilne promjene, zbog čega analiza debljina dijametara krvnih sudova (arterija i vena) retine uz pomoć odgovarajućeg softvera može da pomogne da se pronađu pacijenti sa potencijalno velikim zdravstvenim problemima i prije nego što ih oni budu svjesni. Značaj ove nove tehnologije u unapređenju očuvanja zdravlja i sprečavanja kardiovaskularnih komplikacija će samim tim u budućnosti biti sve veći i veći.
Pogledajte galeriju
.png)
.jpg)
